Nieuw windbeleid Berkelland en Oost Gelre
De gemeenten Berkelland en Oost Gelre hebben in september aangekondigd dat zij samen werken aan een nieuw windbeleid. Daarin zullen regels staan voor het opwekken van energie met windturbines. Er zijn diverse factoren die de komende maanden zullen bepalen “uit welke hoek de wind gaat waaien”. De politieke verhoudingen in Berkelland en Oost Gelre liggen verschillend. Het stemmen over de plaatsing van windturbines zal dan ook verschillend kunnen uitpakken. Voor iedereen die plaatsing wil voorkomen is de gemeentepolitiek de komende maanden dus van groot belang. Als Windkracht K blijven wij hier bovenop zitten.
- De landelijke normen zijn in concept uitgebracht door de overheid. U kunt ze hier nalezen.
- Als burger kun je via internet je mening geven (‘publieke consultatie’); daarna worden de normen voorgelegd aan het parlement. Meer informatie over het proces vind je hier.
- Op 22 november zijn er Tweede Kamerverkiezingen. De uitslag kan van invloed zijn op het verdere verloop van de besluitvorming over de landelijke normen.
- Gemeenten mogen nog steeds hun eigen lokale normen opstellen. Beide gemeenten hebben al eerder verklaard dat zij zich (met terugwerkende kracht) aan de landelijke normen zullen houden.
- Beide gemeenten hebben op 22 augustus de voortgangsrapportage RES vastgesteld en gaan volgens plan verder met de RES 2.0.
- De gemeenten verwachten nog dit najaar de inwoners te informeren over het conceptbeleid voor windenergie. Eind november willen zij een informatiemarkt houden voor bewoners.
- De vaststelling van het windbeleid door de raden staat gepland begin 2024.
Oost Gelre: ‘’Zonneparken genoeg, nu focus op windenergie”
Wethouder Bart Porskamp (VVD) van Oost Gelre zegt dat er voldoende capaciteit aan opwekking van zonnestroom is gepland in de gemeente en dat nu de focus moet komen op windenergie. Dit zei de wethouder naar aanleiding van het besluit om niet met nieuwe tenders te komen voor de aanleg van zonneparken. De afspraak was om 18 GWh aan zonnestroom te plannen en dat is na voltooiing van alle reeds vergunde parken al 33,6 GWh. De grote congestie op het elektriciteitsnet laat overigens niet meer capaciteit toe.
Tegelijk roept de tussenrapportage 2023 van de Regionale Energiestrategie (RES) in de Achterhoek op tot voortgang van investeringen in windenergie. Volgens de rapportage is de congestie op het bestaande stroomnet voor windenergie geen probleem, omdat de windstroom via nieuwe (nog aan te leggen) kabels gaat.
Houding Provincie Gelderland veranderd
De Provincie Gelderland is het bevoegd gezag als het gaat om het verlenen van vergunningen voor de bouw van windturbines. Berkelland en Oost Gelre hebben altijd gezegd dat zij zelf het initiatief willen houden omdat anders de provincie gaat bepalen waar windturbines komen te staan. Maar sinds de BBB de grootste partij is geworden in de provinciale politiek is dit veranderd. De BBB wil in principe niet aan bestaande RES-afspraken morrelen, maar heeft ook meermaals laten weten geen voorstander te zijn van grote windturbines in de Achterhoek. De provincie zal dan ook geen plaatsing van windturbines doordrukken, hebben diverse BBB-statenleden verklaard. Daarmee vervalt het argument van de gemeenten dat zij de provincie “voor moeten zijn”,
Petitie tegen windturbines op 330
Onze petitie tegen de plaatsing van grote windturbines in zoekgebied K is al door 330 bewoners in en rond zoekgebied K ondertekend. Wij verwachten dat dit aantal nog zal toenemen, gezien het feit dat het in de zomer rustig was aan het front en er de komende tijd veel ontwikkelingen zijn en dus meer (media)aandacht voor dit onderwerp.
De petitie, die hier bekeken en ondertekend kan worden, roept de gemeenten Berkelland en Oost-Gelre op te stoppen met de plannen voor extreem grote, industriële windturbines. Ondertekenaars willen dat de gemeenten kiezen voor een alternatief windbeleid, zónder schadelijke gevolgen voor bewoners, landschap en natuur. Zij eisen dat er meer rekening wordt gehouden met de belangen van bewoners. Er is geen ruimte én geen draagvlak voor industriële windparken in de Achterhoek. Het toelaten van deze windindustrie vormt een bedreiging voor onze leefomgeving. Bovendien is aangetoond dat de doelen voor duurzame energie en CO2-reductie ook zónder de beoogde windturbines worden gehaald en dat alle windenergie die tot 2050 extra nodig is op zee kan worden gerealiseerd.
Zoekgebied K opeens geen weidevogelgebied meer.
Beltrumse Veld stond jarenlang op de kaart als een weidevogelgebied. Op basis van onderzoek naar broedgebieden van weidevogels is dit gebied in de jaren ‘90 als grootse weidevogelgebied van de Achterhoek aangewezen. Het is één van de weinige weidevogelgebieden in Nederland waar de weidevogelpopulatie toeneemt: de laatste vier jaar is er zelfs een verdubbeling van het aantal weidevogels te zien.
Onderzoek toonde aan dat dit weidevogelgebied uitermate geschikt is als broed- en fourageergebied
– het gebied is ca 1500 ha (kansrijke weidevogelgebieden dienen minimaal 500 ha te zijn)
– het is een open landschap zonder veel opgaande landschapselementen
– er is nauwelijks beweiding door vee
– het gebied wordt niet doorkruist door grote en drukke wegen
– de bodemgesteldheid en het waterpeil is ideaal voor de weidevogels
Jarenlang heeft de overheid, zowel provincie als gemeente, geïnvesteerd in dit weidevogelgebied door het verstrekken van subsidies. In 2020 blijkt dit weidevogelgebied plots van de kaart te zijn verdwenen. Toevallig valt het grotendeels samen met het gebied waar de gemeente mogelijkheden ziet voor windenergie: Zoekgebied K. Het lijkt erop dat of de provincie Gelderland, of de gemeente Berkelland dit weidevogelgebied min of meer stilzwijgend ‘’van de kaart’’ heeft gehaald. Achteraf rijst het vermoeden dat zo de weg vrijgemaakt is voor het plaatsen van windturbines.
Weidevogels vs. ‘natuurinclusieve energietransitie’’
Op 12 april 2023 publiceerden de gemeenten Berkelland een artikel over ‘natuurinclusieve energietransitie’’ in BerkelBericht en Elna. Ze erkennen hierin dat een groot deel van zoekgebied K een weidevogelgebied is. Vervolgens leggen ze uit dat natuur (weidevogels) en industriële windturbines best samen kunnen gaan, als je de windturbines maar goed inpast.
Dit staat haaks op wat Vogelbescherming Nederland heeft geconcludeerd na onderzoek. Een weidevogel zoekt een geschikte broedplaats op basis van voedselbeschikbaarheid, structuur van de vegetatie en de mogelijkheid om naderende predatoren te zien. Een weidevogel is gebied gebonden: ze keren elk jaar terug naar dezelfde broedplek en ook de jonge kuikens gaan terug naar hun geboortegebied. Allemaal op basis van instinct. Als in zoekgebied K 8 of 9 megawindturbines worden geplaatst, kun je gerust stellen dat de weidevogels in dit gebied ten dode zijn opgeschreven. Stellen we hierover vragen aan de betrokken gemeenteambtenaren dan blijkt er weinig kennis van zaken te zijn. Het lijkt erop of alles moet wijken voor de energietransitie, ook als dit ten koste gaat van de natuur.
Opvallend is dat de Rijksoverheid zwart op wit heeft gezet dat er in weidevogelgebieden géén windturbines geplaatst mogen worden. Als Windkracht K zullen we hierover uiteraard verder in discussie gaan met de betrokken ambtenaren en gebruik maken van de inspreekmogelijkheid tijdens de raadsvergaderingen.
Verzet tegen windturbines in onze omgeving groeit
Diverse plannen om megagrote windturbines (tot wel 250 meter hoog!) in de regio Achterhoek / Twente te plaatsen roepen steeds meer verzet op. Bij Deventer zijn windturbines gepland die mogelijk in de buurt komen van een woonwijk: het zorgt voor onrust in de wijk Colmschate. Bewoners vrezen daar voor plaatsing van 30 grote turbines.
Ook een plan voor drie megawindmolens van meer dan 250 meter hoog net over de Duitse grens bij Rekken zorgt voor grote onrust. Bewoners van het grensgebied in Rekken melden dat volgens de plannen de windturbines op nog geen 150 meter afstand van Nederland zijn gepland.
Een soortgelijke dreiging bestaat net over de grens bij Winterswijk. Daar worden natuurgebied en bewoners bedreigd door plannen om vlak over de grens in Duitsland een aantal grote windturbines te plaatsen.
En in Twente hebben twintig actiegroepen, die zich verzetten tegen de plaatsing van grote industriële windturbines, hun krachten gebundeld. Zij roepen de Boer Burger Beweging (BBB) in Overijssel ter verantwoording. Zij vinden dat de BBB ‘kiezersbedrog pleegt’, omdat zij recent een motie in de Provinciale Staten voor uitstel van besluitvorming van het windbeleid niet heeft gesteund.