Beste lezer,
Bedankt voor je interesse in Windkracht K en je aanmelding voor onze nieuwsbrief. Met deze nieuwsbrief houden we je op de hoogte over onze activiteiten en andere relevante ontwikkelingen. In deze eerste nieuwsbrief onder andere: wie en wat is Windkracht K, wat willen we en wat zijn onze argumenten.
Windkracht K: Géén mega windturbines in de Achterhoek
Stichting Windkracht K is in 2022 opgericht door een groep bewoners van Zoekgebied K, het gebied gelegen tussen Ruurlo, Beltrum en Zieuwent dat door de gemeenten Berkelland en Oost Gelre is aangewezen als de plek waar grote windturbines geplaatst kunnen worden. Het bestuur van de stichting wordt gevormd door Jan Bosch (Beltrum), Jan Schoenmakers (Zieuwent) en Chris van Trigt (Ruurlo). In de statuten van onze stichting hebben we vastgelegd dat we ‘de belangen behartigen van bewoners in of rondom ‘Zoekgebied K’ met betrekking tot de gevolgen en risico’s welke zijn verbonden aan de mogelijke plaatsing van windturbines in hun woon- en leefgebied’.
Wat Windkracht K wil:
- Herziening van de uitgangspunten voor de RES, nu wind op zee een realistisch alternatief vormt voor gemeenten;
- Een stop op de besluitvorming totdat de landelijke normen voor afstand en geluid zijn vastgesteld;
- Open en transparante communicatie op alle niveaus en échte medezeggenschap voor bewoners;
- Gemeentelijke garanties voor de bescherming van onze leefomgeving en gezondheid;
Wat Windkracht K doet
Om onze doelen te bereiken hebben we o.a. contact met gemeentebesturen, politieke partijen en andere organisaties en informeren wij omwonenden en de media. Dat doen we via onze website, facebookpagina, persberichten, een onlangs verspreide flyer en deze nieuwsbrief. Ook heeft Windkracht K samen met tien andere bewonersgroepen in de Achterhoek bij de Provinciale Statenverkiezingen opgeroepen tot een stop op de plannen om grote windturbines in de Achterhoek neer te zetten.
Gemeentelijke enquêtes: geen draagvlak voor windturbines
Inwoners van Berkelland en Oost Gelre zijn in (grote) meerderheid tegen de plaatsing van windturbines in hun gemeente. Dit blijkt uit twee enquêtes die de beide gemeenten eind 2022 en begin 2023 hebben gehouden onder hun inwoners.
In Oost Gaelre vindt 56% van de respondenten dat windturbines “niet passen” in het landschap van Oost Gelre. In Berkelland noemt 80% van de respondenten wonend in zoekgebied K plaatsing van windturbines een “(heel) slecht idee”. Twee van de drie zeggen zorgen te hebben over windturbines. Geluid en aantasting van het landschap zijn de meest genoemde bezwaren. Ook slagschaduw en gezondheidsrisico’s worden genoemd. Een meerderheid van de geënquêteerde bewoners van Oost Gelre vindt het onjuist dat particulieren en investeerders financieel voordeel halen uit de plaatsing van windturbines. Van de voorstanders van windenergie vindt echter driekwart lokaal eigendom (heel) belangrijk. Van de tegenstanders van windturbines in zoekgebied K daarentegen geeft 67% te kennen dat er “geen enkele manier is waarop zij windturbines wél zouden accepteren”.
Achterhoekse brandbrief: stop plannen windturbines
In de aanloop naar de verkiezingen voor de Provinciale Staten in maart van dit jaar heeft Windkracht K samen met 10 andere bewonersgroepen in de Achterhoek een brandbrief gestuurd aan alle kandidaten voor de Staten. (lees verder)
In deze brief, die ook door diverse media is opgepikt en naar aanleiding waarvan zelfs Kamervragen zijn gesteld, doen de bewonersgroepen een oproep om het windbeleid in de Achterhoek te heroverwegen. Wij willen dat het provinciebestuur en de gemeenten stoppen met verdere plannen voor windturbines op land.
De brandbrief stelt dat Achterhoekers zich overrompeld voelen door de plannen voor windturbines die door de overheid over hen worden uitgerold. De belangengroepen merken dat mensen zich grote zorgen maken over hun welzijn. Uit onderzoek wordt steeds duidelijker dat gezondheidsschade door geluid, slagschaduw en laagfrequente trillingen vaker voorkomt dan werd aangenomen. Ook vrezen bewoners onomkeerbare schade aan landschap en natuur. Daarbij komt de financiële schade voor omwonenden en ondernemers, door onder meer de waardedaling van woningen en de aantasting van de toeristische en recreatieve waarde van het gebied. De bescherming tegen de risico’s van windturbines laat bovendien veel te wensen over.
Lees het persbericht van de Achterhoekse bewonersgroepen
Provincie Gelderland heroverweegt windbeleid
Op dit moment is de vorming van een nieuw provinciaal bestuur in Gelderland, net als in de meeste andere provincies, nog in volle gang. Daarbij hoort ook het energiebeleid. De grote verkiezingswinst van de Boerburgerbeweging (BBB) heeft de politieke kaarten in de provincies opnieuw geschud. (lees verder)
Over windenergieproductie op land is BBB aanmerkelijk minder enthousiast dan partijen als D66 en GroenLinks. Er kan dus nog veel veranderen in het windbeleid in onze regio. Een van de nieuwe Statenleden heeft Windkracht K al laten weten dat de provincie niet van plan is gemeenten te dwingen om over te gaan tot plaatsing van windturbines, mochten gemeenteraden hierover negatief beslissen.
Doelen 2030 al behaald
Op basis van het Klimaatakkoord is in de Regionale Energie Strategie (RES) afgesproken om in 2030 op land 35 Terawatt-uur (TWh) aan hernieuwbare energieopwekking te realiseren. Dit gebeurt in de vorm van zonne- en windparken. De dreigende bouw van windturbines in de Achterhoek is op deze afspraken gebaseerd. Echter, de bouw van zonneparken en windturbines is in Nederland zo voortvarend ter hand genomen, dat anno 2023 de doelstelling van die 35 TWh reeds behaald is.
Prof. Martien Visser, verbonden aan de Hanze University of Applied Sciences en werkzaam bij de Gasunie, heeft berekend dat begin 2023 ongeveer 43,6 TWh aan zon- en windcapaciteit op land is neergezet ofwel in de pijplijn zit. Met dat laatste bedoelt hij projecten die bij de overheid zijn ingediend en waarvoor de RVO reeds subsidie heeft toegezegd in het kader van de Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE++). De mogelijke windturbines in Zoekgebied K, waarvoor nog niet eens concrete plannen zijn – laat staan dat er subsidie verleend is – zitten dus niet bij die 43,6 TWh. Die projecten zijn dus helemaal niet nodig om de afspraken van het Klimaatakkoord te halen. Visser maakt wel een kanttekening: “De vraag is natuurlijk of de oudere molens er in 2030 nog staan. Ik ben ervan uitgegaan dat als ze verdwijnen, ze worden vervangen door exemplaren met een gelijke opbrengst. Praktijk is dat er grotere molens komen, met grotere opbrengst.”
Lees ook: Tijd voor een wind op land moratorium
Energie-opwekking op de Noordzee
In september 2022 gaf de Minister van Klimaat en Energie, Rob Jetten, richting aan het komende Nationale Plan Energiesysteem. Dat wordt voor het overgrote deel gebaseerd op eigen energie-opwek op onze eigen Noordzee. (lees verder)
Op dit moment werkt het kabinet al toe naar zo’n 21 gigawatt windenergie op zee rond 2030. Ter vergelijk: het huidige verbruik aan elektriciteit in Nederland kan worden opgewekt met 23 GW vermogen. Om de industrie en samenleving in Nederland snel te kunnen verduurzamen moet de capaciteit op zee na 2030 flink doorgroeien, vandaar dat gepland wordt voor het maximum dat nodig wordt geacht: zo’n 50 gigawatt in 2040 en circa 70 gigawatt in 2050. Dat we toegaan naar het drievoudige heeft te maken met de omschakeling van industrie en transport van fossiele bronnen naar elektriciteit en waterstof.
Vergeleken bij deze cijfers is het plaatsen van een windpark op land peanuts. Je zou 15 maal zoveel windturbines nodig hebben als nu, dus 32.000 (!) stuks, om hetzelfde te produceren als wat op zee mogelijk wordt gemaakt. Want het waait vaker en harder op de Noordzee en windturbines zijn er fors groter. Een enkel windpark van 6 à 7 windturbines op land kan voorkomen worden met 1 extra windmolen op zee.
Lees meer: het kan met gemak – wind op zee en zon op dak
Onderzoek: het kan ook zonder extra wind op land
Eerder dit jaar was in het nieuws dat de klimaatdoelstellingen voor 2050 gehaald kunnen worden zonder extra wind en zon op land. Dat blijkt uit een recent onderzoek door bureau CE Delft. Wind op zee en zon op dak (met of zonder kernenergie) in combinatie met regelbare waterstofcentrales en import van waterstof is voldoende.
Er is ruimte om keuzes te maken tussen verschillende energiebronnen. Er zijn verschillende combinaties van energiebronnen denkbaar voor de invulling van de toekomstige energievraag, met elk zijn eigen maatschappelijke voor- en nadelen, aldus CE Delft.
Petitie voor ander beleid
Wij zijn van mening dat de gemeenten zich, ondanks de recente ontwikkelingen, blindstaren op het zelf opgelegde doel dat er binnen de gemeentegrenzen windenergie moet worden opgewekt. Daarom zijn we onlangs een petitie gestart die door veel bewoners van / rond Zoekgebied K wordt gesteund. Hierin roepen we de gemeenten Berkelland en Oost-Gelre op te kijken naar de alternatieven en te kiezen voor een ander beleid, zonder extreem grote windturbines in onze gemeenten. Nog niet ondertekend? Dat kan via onderstaande link (ook anoniem). Doorsturen wordt gewaardeerd.
Vooruitblik
- Rond de zomer wordt het ontwerp verwacht van de nieuwe landelijke normen ten aanzien van geluid, afstand en hinder. Daarna volgt een advies van de Raad van State en zullen in 2024 de definitieve normen bekend worden gemaakt.
- In september 2023 wordt het ontwerp beleidsplan van de gemeente Berkelland verwacht.
- In september 2023 verschijnt het eindrapport van het gezondheidsonderzoek in opdracht van het ministerie.